De Voedselbank in Amersfoort zet al jaren leefstijlcoaches in om de gezondheid van hun klanten te bevorderen. In samenwerking met de GGD worden persoonlijke gezondheidschecks georganiseerd, waarbij de deelnemers een medische check en een leefstijlgesprek aangeboden krijgen. BLCN-leefstijlcoach Paulien Rinsema: “De mensen zijn zo dankbaar dat je aandacht voor ze hebt en ze wilt helpen.”
De GGD in Amersfoort is jaren geleden een project met de Voedselbank gestart waarbij elke eerste woensdag van de maand mensen zich kunnen inschrijven voor een gezondheidscheck. Naast mbo-studenten Verpleegkunde die BMI, bloeddruk en de bloedwaarden meten en met de deelnemers de vragenlijst van positieve gezondheid invullen, werken er ook twee leefstijlcoaches aan het project mee. In 2023 werden BLCN-leefstijlcoaches Paulien Rinsema en haar collega Silvia Philippi benaderd. “Na de check door de studenten houden wij het leefstijlgesprek, waarin we de waarden duiden en een gesprek voeren volgens het positieve gezondheidsmodel. We proberen daarbij echt naar de diepere laag te gaan. Dat lukt meestal door vanuit de metingen door te vragen en bijvoorbeeld te vragen ‘Hoe was het om de positieve gezondheid vragenlijst in te vullen?’. Als iemand bij die vragenlijst ergens een 3 scoort, hoeft dat helemaal niet erg te zijn. Het gaat erom wat voor diegene persoonlijk belangrijk is.”
Steeds gezonder aanbod
De deelnemers hebben een diverse achtergrond en de leefstijlcoaches zien zowel Nederlandse mensen als mensen met een migratieachtergrond. Rinsema: “Soms maken we gebruik van de tolkentelefoon. De taalbarrière is soms lastig, maar dat is lang niet bij iedereen het geval.” De coaches zijn inmiddels gespecialiseerd in gezond eten voor een klein bedrag. “We kunnen wel vette vis adviseren, maar dat is veel te duur”, vertelt Rinsema. “Het aanbod van de Voedselbank wordt steeds gezonder. En de mensen mogen zelf de producten kiezen uit een ‘winkeltje’, met een groenten- en fruitkraam. We geven uitleg wat de meest gezonde keuzes zijn.”
Slaap en stress
Naast voeding bespreken de leefstijlcoaches ook de andere leefstijlthema’s, zoals slaap, stress en beweging. Rinsema: “Als we doorvragen komen we er bijvoorbeeld achter dat iemand zo slecht slaapt omdat diegene ’s avonds altijd nog belt met de familie in Syrië. Dat geeft stress, waardoor de slaap slecht is. Mijn advies was op een ander moment op de dag te bellen en ’s avonds voor het slapen gaan een rondje te gaan wandelen. Dat heeft meneer goed geholpen bij een betere nachtrust.”
Samenwerking buurtsportcoaches
De gesprekken die de leefstijlcoaches voeren gaan vooral om de bewustwording: wat is gezond? “Vaak hebben en kunnen ze meer dan ze denken”, licht Rinsema toe. “Dan geven ze bijvoorbeeld hun peuter wel fruit, maar vergeten het zelf te eten. Daarnaast geven we ze tips over hoe je toch gezond kunt leven met weinig geld. Soms verwijzen we ze door naar het geldloket of naar informatie over activiteiten in hun wijk. En we vragen of we hen na een maand mogen terugbellen om te horen hoe het gaat en of ze nog ergens hulp bij nodig hebben.” Op het thema bewegen is er een mooie samenwerking: “We vragen de deelnemers altijd hoeveel ze bewegen en of ze daar nog hulp bij kunnen gebruiken. Deze beweegwens geven we door aan de buurtsportcoaches die de deelnemers nabellen om een passend aanbod in de wijk aan te kunnen bieden, vaak tegen een laag of reduceert tarief.”
De leefstijlcoach vindt het werken voor de Voedselbank heel dankbaar. “Mensen zijn oprecht blij dat je ze helpt en aandacht voor ze hebt.” Per dag dat de gezondheidschecks worden gehouden is plek voor acht deelnemers, waarbij de grootste uitdaging is dat die daadwerkelijk komen opdagen. “We hebben regelmatig no-shows”, zegt Rinsema. “Daarom worden de deelnemers actief gebeld om ze aan de afspraak te helpen herinneren. Dat hoort wel bij het werken met deze doelgroep.”
Subsidie aanvragen
De leefstijlcoach heeft veel ervaring met het werken met mensen met een lage SEP (sociaal economische positie). Voorheen was ze in Amersfoort betrokken bij een project voor lage SEP en gezonde voeding. Daarbij gaf ze een supermarktsafari, een kookworkshop en een workshop goedkoop gezonde voeding. “Dat was heel leuk en praktisch ingericht, alleen was helaas de subsidie na een jaar op”, aldus Rinsema. “Dat is het nadeel van dit soort projecten: je bent afhankelijk van subsidie.” Ze tipt om vooral met de GGD samen te werken. “Zij hebben gezondheid in hun pakket en gemeentes willen vaak niet met zzp’ers werken. Daarom hebben wij ons verenigd in Gezond Amersfoort, zodat we samen sterker staan in onderhandelingen met de gemeente en GGD.”